“Komen tweelingen
veel voor in jullie familie?” Dit is waarschijnlijk één van de meest gestelde
vragen – zowel van vrienden als onbekenden – sinds het moment dat wij wisten
dat we in verwachting waren van een tweeling. Wat volgt is meestal een korte
uitleg van mij over waarom het eigenlijk niet uit maakt of er tweelingen in
onze familie voorkomen of niet, omdat identieke tweelingen (zoals onze meiden)
nooit erfelijk zijn. Mensen vragen dan vaak niet verder, maar meestal kan ik
aan de blik op hun gezicht zien dat ze het óf niet helemaal begrijpen, óf niet
(willen) geloven. Dus ik neem hier even een moment om een kleine uitleg te
geven over de erfelijkheid van tweelingen en de verschillen tussen identieke
(eeneiige) en niet-identieke (twee-eiige) tweelingen.
Op de eerste
plaats heeft het geen zin om te vragen of tweelingen voorkomen in de familie
van de vader, omdat het krijgen van een tweeling alleen maar erfelijk kan zijn
langs moeders kant en de vader hier helemaal geen invloed op heeft (sorry
heren). Daarnaast kan alleen een twee-eiige tweeling maar komen door
erfelijkheid. Niet dat alle twee-eiige tweelingzwangerschappen gebeuren vanwege
erfelijkheid – er zijn ook andere mogelijke redenen, zoals de leeftijd van de
moeder, hormonenbehandeling of voeding. Maar voor eeneiige tweelingen ligt het
anders. Het krijgen van een identieke tweeling is niet erfelijk en
hormonenbehandelingen lijken ook geen invloed te hebben op de kans om een
identieke tweeling te krijgen. Een zwangerschap van een eeneiige tweeling
‘gebeurt gewoon’.
Ik zal even een
kleine uitleg geven over de verschillen tussen eeneiige en twee-eiige
tweelingen, evenals de medische termen die gebruikt worden om de verschillende
soorten tweelingen tijdens de zwangerschap aan te duiden. Ik voeg ook een
afbeelding toe – ik weet dat mijn tekenkunsten niet fantastisch zijn maar
hopelijk geeft het je zo in ieder geval een idee.
Twee-eiige tweelingen:
Een twee-eiige of
niet-identieke tweeling ontstaat wanneer twee eicellen worden bevrucht door
twee zaadcellen. Dit wordt ook wel een dizygote tweeling genoemd. Een
twee-eiige tweeling kan bestaan uit twee jongens, twee meisjes of een jongen en
een meisje. Dizygote tweelingen ontwikkelen zich in twee aparte vruchtzakken
met aparte binnenvliezen (diamniotisch) en aparte buitenvliezen (dichoriaal).
Echter, in sommige gevallen kunnen de twee placenta’s aan elkaar groeien en
lijken op één enkele placenta en vaak kan dit niet goed op een echo worden
gezien waardoor het pas na de geboorte van de tweeling kan worden bevestigd.
Twee-eiige tweelingen zijn de meest voorkomende tweelingen en de hoeveelheid twee-eiige
tweelingzwangerschappen is de laatste jaren toegenomen, onder andere door meer
hormonenbehandelingen en door hogere leeftijd van moeders.
Eeneiige tweelingen:
Eeneiige of
identieke tweelingen, ook bekend als monozygote tweelingen, ontstaan
wanneer één eicel wordt bevrucht door één zaadcel, waarna de bevruchte eicel
zich in de eerste dagen of weken na de bevruchting in tweeën splitst. Identieke
tweelingen zijn van hetzelfde geslacht: twee jongens of twee meisjes.
Afhankelijk van hoeveel dagen er voorbij zijn gegaan sinds de bevruchting op
het moment dat de eicel zich splitst, kunnen monozygote tweelingen zich
ontwikkelen in vruchtzakken met twee aparte binnenvliezen, aparte buitenvliezen
en twee placenta´s (diamniotisch, dichoriaal), of ze kunnen twee
aparte binnenvliezen hebben maar één enkel buitenvlies en een gedeelde placenta
(diamniotisch, monochoriaal – dit is het meest voorkomende type
identieke tweelingen), of ze kunnen zowel één binnenvlies als buitenvlies en
placenta delen (monoamniotisch, monochoriaal – dit is het minst
voorkomende type tweelingen, met hogere risico’s tijdens de zwangerschap).
Eeneiige tweelingen komen niet zoveel voor als twee-eiige tweelingen en tot nu
toe zijn er nog geen factoren vastgesteld die zouden kunnen leiden tot een
zwangerschap van een identieke tweeling. Zoals al eerder gezegd, ‘het gebeurt gewoon’
– een prachtig geschenk van de natuur!
Dus hou deze
uitleg even in gedachte voordat je aan ouders van een tweeling vraagt of
tweelingen in hun families voorkomen. Daarmee kun je mogelijk een ongemakkelijk
moment voorkomen voor jezelf en de tweelingouders – vooral in die gevallen waar
tweelingen niet in de familie voorkomen en een twee-eiige tweelingzwangerschap
het resultaat was van hormonenbehandelingen, want dit is misschien niet iets
wat de ouders met iedereen willen delen, en zeker niet met onbekenden!
En nu we het toch
hebben over ongemakkelijke (of vreemde, domme, …) vragen: als een ouder van een
tweeling zal je die heel vaak horen wanneer je ergens naar toe gaat met je
tweeling. In het begin erger je je misschien of kun je je zelfs beledigd voelen
door bepaalde vragen die je krijgt van mensen; later wen je er aan en met een
beetje humor kan het zelfs best grappig zijn om creatief te zijn met je
antwoorden – een domme vraag verdient een dommer antwoord, toch? Ik denk dat
dit een goed onderwerp zal zijn voor één van mijn volgende blogberichten:
‘Vreemde, domme en ongemakkelijke vragen aan tweelingouders en hoe deze te
beantwoorden’. Binnenkort meer!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten